Το ΕΕΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ συμμετέχει στο έργο "I DECIDE" Erasmus+ με στόχο να αναπτύξει υλικό για τους υποστηρικτές των ανθρώπων με νοητική αναπηρία ώστε να μπορούν να εφαρμόσουν αποτελεσματικά την Υποστηριζόμενη Λήψη Αποφάσεων σε τομείς όπως η διαχείρηση των οικονομικών, της υγείας και των δικαιωμάτων του καταναλωτή, βελτιώνοντας ταυτόχρονα και τις δεξιότητες τους. Παρακάτω ακολουθεί το άρθρο του James Churchill, μέλος του Residential Forum και συνεργάτη του ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ στο πλαίσιο του προγράμματος.

"Κάτι που πολλές φορές παραβλέπεται στη συχνά οργισμένη και επώδυνη κατάσταση στο Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με το Brexit, είναι ότι η ΕΕ παρέχει ένα χρήσιμο μέσο για εμάς εδώ στο Ηνωμένο Βασίλειο για να συνεργαστούμε και να μάθουμε από τους αντίστοιχους φορείς κοινωνικής φροντίδας σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Το πρόγραμμα Erasmus + παρέχει ένα ευρύ φάσμα επιλογών που αποσκοπούν στη διάδοση της μάθησης και στην προώθηση της κατανόησης μεταξύ των εθνών. Δεδομένου ότι η κατάσταση της χρηματοδότησης της κοινωνικής πρόνοιας έχει καταστραφεί από την λιτότητα, το πρόγραμμα Erasmus + προσφέρει επίσης πρόσβαση σε ένα ρεύμα χρηματοδότησης το οποίο μπορεί πραγματικά να ωφελήσει τον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Αυτό που μας δεσμεύει όλους (είτε είμαστε εντός είτε εκτός της ΕΕ) είναι η κοινή μας δέσμευση για την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων με αναπηρία (UNCRPD). Η σύμβαση αυτή έχει σημαντικές νομικές συνέπειες και για τις τέσσερις χώρες του Ηνωμένου Βασιλείου και για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν θέματα νοητικής ικανότητας και λήψης απόφασης. Η μεταρρύθμιση απαιτείται εδώ στο Ηνωμένο Βασίλειο.

"Πρώτον, προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τα αναπτυσσόμενα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και συγκεκριμένα εκείνα που προσδιορίζονται στη UNCRPD και στην ΕΣΔΑ (Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου), υπάρχει ανάγκη επανεξέτασης και, όπου χρειάζεται, επαναδιατύπωσης νέου νόμου περί ψυχικής υγείας και ικανότητας. Αυτό ισχύει τόσο για τον τρόπο διατύπωσης του εν λόγω νόμου όσο και για τον τρόπο εφαρμογής του."

Συμπεράσματα και συστάσεις σελ. 71, Νόμος της Σκωτίας για την Ψυχική Υγεία και Ικανότητα: Η υπόθεση για μεταρρύθμιση, Επιτροπή για την Ψυχική Πρόνοια για τη Σκωτία, Μάιος 2017

Η ανάγκη αναδιατύπωσης του νόμου προκειμένου να συμμορφωθεί με την UNCRPD είναι ένας κοινός παράγοντας στις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Σε ορισμένες περιοχές, οι δυνάμεις αδράνειας και κατοχυρωμένου ενδιαφέροντος είναι ισχυρές με πολλούς νομικούς (και άλλους επαγγελματίες) να εργάζονται με αμειβόμενη εργασία για τη λειτουργία και τη διατήρηση ενός συστήματος κηδεμονίας ή νόμιμου ελέγχου κάποιου είδους εξουσιοδοτημένου από τα δικαστήρια. Η επίτευξη πραγματικής προόδου στην εφαρμογή της Υποστηριζόμενης Λήψης Αποφάσεων (SDM) αποτελεί κεντρικό στοιχείο της συμμόρφωσης με την UNCRPD.

Ένα τριετές Erasmus + πρόγραμμα, το οποίο ονομάζεται “I Decide”, τελειώνει, γεγονός που φέρνει την προοπτική της Υποστηριζόμενης Λήψης Απόφασης (ΥΛΑ) λίγο πιο κοντά. Χρειάστηκε μια απόλυτα ρεαλιστική προσέγγιση στην ΥΛΑ, αναγνωρίζοντας ότι οι αλλαγές υψηλού επιπέδου στα νομικά συστήματα ήταν ευθύνη άλλων, ωστόσο το έργο δημιούργησε την ευκαιρία να «εκμετάλλευσης» πολλών ευκαιριών για ΥΛΑ «χαμηλού επιπέδου» που θα υλοποιούνται καθημερινά στις υπηρεσίες. Η απαιτούμενη επανάσταση μπορεί επίσης να προέλθει από τη βάση προς τα πάνω καθώς και από την κορυφή προς τα κάτω!

Το “I Decide” διερεύνησε τις ευκαιρίες για ΥΛΑ, για άτομα με μαθησιακές δυσκολίες σε τρεις ξεχωριστούς τομείς:

• Προσωπικά οικονομικά
• Προσωπική υγεία
• Δικαιώματα των καταναλωτών

Οι εταίροι στην Ελλάδα, τη Φινλανδία και την Ισπανία έκαναν πιλοτική χρήση ενός “I Decide” πακέτου υλικών σε μία ή περισσότερες από αυτές τις περιοχές. Η διαδικασία περιλαμβάνει ένα άτομο που ζητά βοήθεια για τη λήψη απόφασης πάνω σε κάποιο θέμα και στη συνέχεια καθιερώνεται μια συμφωνία περιορισμένης χρονικής διάρκειας η οποία επιτρέπει στους υποστηριζόμενους να επιλέξουν έναν «υποστηρικτή» για να τους βοηθήσει. Η βοήθεια προς αυτούς συμπεριλαμβάνει τον υποστηρικτή που αναλαμβάνει τη συλλογή στοιχείων σχετικά με τις επιλογές και την εξήγησή τους στο υποστηριζόμενο άτομο, ώστε να μπορεί να λάβει μια τεκμηριωμένη απόφαση. Υπάρχει ένα τρίτο άτομο το οποίο παρατηρεί όλη αυτή τη διαδικασία από απόσταση και είναι εκεί για να βοηθήσει αν κάτι πάει στραβά, γνωστό στους άλλους δύο (και επίσης επιλεγμένο από το άτομο που υποστηρίζεται), που ονομάζεται «διαμεσολαβητής». Όλα αυτά παρουσιάζονται σε μια απλή, αλλά σαφή, Συμφωνία ΥΛΑ.

Τα αποτελέσματα του έργου ήταν πολύ ενθαρρυντικά, δείχνοντας ξεκάθαρα ότι η αποτελεσματική ΥΛΑ μπορεί να επιτευχθεί, ακόμη και μέσα σε αρκετά ξεπερασμένα νομικά συστήματα, εάν οι άνθρωποι είναι έτοιμοι γι 'αυτή. Παρόλο που η διαδικασία της νομικής μεταρρύθμισης συνεχίζεται με αργούς ρυθμούς, και πάλι, είναι σαφές ότι μπορούμε να κάνουμε μια πραγματική διαφορά στις ζωές και τις ελευθερίες πολλών ατόμων με αναπηρίες, αν είμαστε διατεθειμένοι να θέσουμε τα κατάλληλα υποστηρικτικά συστήματα.

Το I Decide έχει δημιουργήσει μια Χάρτα για την Υποστηριζόμενη Λήψη Αποφάσεων για άτομα και οργανώσεις, ώστε να τον υπογράψουν και να εκφράσουν την υποστήριξή τους σε αυτή την ιδέα. Όποιος θέλει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το I Decide ή να διαβάσει τον Χάρτη σε κανονική μορφή ή σε μορφή κείμενο-για-όλους μπορεί να επισκεφθεί."